وسواس در کودکان و درمان خانگی آن
وسواس در کودکان از آن دسته اختلالاتی است که عموما ناچیز شمرده شده و دست کم گرفته می شود. این در حالی است که حدود 1 درصد کودکان با این بیماری ناتوان کننده دست و پنجه نرم می کنند. اغلب اختلال وسواس فکری اجباری را که با اختصار OCD نیز شناخته می شود، برای توصیف فردی مورد استفاده قرار می دهند که تمایل بسیاری به منظم بودن دارد. کودکانی که از این اختلال شایع رنج می برند، دچار افکار مزاحم، مداوم و اجباری می شوند. شدت این افکار به گونه ای است که عملکرد روزمره آن ها را با اختلال مواجه کرده و زندگی را به کامشان تلخ می‌کند.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که ریشه اختلال وسواس در کودکان به اضطراب بر می گردد. همین موضوع موجب شده که از این اختلال به عنوان یک اختلال اضطرابی یاد شود. کودکانی که همواره مضطرب هستند، بیش از سایر هم نوعان خود در معرض خطر ابتلا به این اختلال سردرگم کننده قرار دارند. احتمال بروز این بیماری در سنین مختلف از کودکی گرفته تا بزرگسالی وجود دارد. با این حال آمار و ارقام حاکی از آنند که اکثر مبتلایان سال های پیش از نوجوانی را سپری می کنند. هر چه کودک بزرگتر می شود، عادات و افکار وسواسی وی هدفمندتر و متمرکزتر شده و اوضاع نا به سامان تر خواهد شد.
انواع اختلال وسواس در کودکان
وسواس می تواند انواع مختلفی داشته باشد که در زیر به آن اشاره شده:
وسواس چک کردن
یکی از رایج ترین و آزار دهنده ترین انواع وسواس که این روزها گریبان کودکان زیادی را گرفته، وسواس چک کردن است. چک کردن که می تواند شامل بررسی فیزیکی آیتم ها یا بررسی ذهنی افکار باشد، اجباری رایج در میان مبتلایان به OCD است. هرچه زمان می گذرد، فرآیند بررسی شدیدتر می شود. به گونه ای که ممکن است این کار ساعت ها به طول انجامیده و وقت و انرژی زیادی از فرد بگیرد. اکثر افرادی که به طور پیوسته درها، چراغ‌ها، قفل‌ها، پنجره‌ها و حتی لیست کارهای روزمره خود را بررسی می‌کنند تا خیالشان راحت شود که همه چیز رو به راه است، از وسواس چک کردن رنج می‌برند.
یکی از مهم ترین علائمی که کودکان مبتلا به وسواس چک کردن از خود به نمایش می گذارند، بررسی چندین باره تعداد و محل اسباب بازی ها یا طرح یک سوال تکراری برای اطمینان یافتن از پاسخ آن است.
وسواس آلودگی
وسواس آلودگی یکی دیگر از متداول ترین انواع وسواس در کودکان است که تعداد مبتلایان به آن کم نیست که هیچ، بسیار هم زیاد است. یکی از بزرگترین ترس هایی که مبتلایان به این نوع وسواس با آن رو به رو هستند، ترس از کثیف شدن و بیماری است. از همین رو آن ها مدام دست های خود را شسته و وسایل و محیط اطرافشان را تمیز می کنند. این مسئله گاها به قدری تکرار می شود که پای بیماری های پوستی و مشکلات روانی بسیاری را به زندگی فرد مبتلا باز می کند.
وسواس احتکار
کودکانی که از ابتلا به این نوع وسواس رنج می برند، به سختی از وسایل دلخواهشان جدا می شوند. آن ها وابستگی عاطفی عجیب و غریبی به اسباب بازی ها، لباس ها و سایر وسایل خود داشته و در نگهداری از آنان بسیار حساسیت به خرج می دهند. جدا کردن این وسایل از کودک حتی در صورت خرابی و غیر قابل استفاده بودن آن ها نیز غیر ممکن به نظر می رسد!
وسواس نشخوار فکری و افکار مزاحم
منظور از نشخوار فکری افکار طولانی مدتی است که ذهن فرد را درگیر نموده و او را از عملکرد عادی باز می دارند. اکثر کودکان مبتلا به وسواس نشخوار فکری و افکار مزاحم ساعت ها از اطرافیان خود فاصله گرفته و در فکر فرو می روند. این نوع وسواس از بازی کودکان فاصله می‌گیرند و تنها بازی می‌کنند. گفتنی است که کنترل افکار مزاحم در این نوع وسواس از توان بیمار خارج می باشد. از دست دادن والدین یکی از مرسوم ترین نشخوارهای فکری است که سراغ کودکان آمده و آن ها را می آزارد. در برخی مواردِ ابتلا به این نوع وسواس در کودکان، تفکر جادویی نیز به چشم می خورد. این دسته از کودکان برای مثال اصرار دارند که می توانند روی لبه دیوار ایستاده و راه بروند!
درمان خانگی
گاهی شدت اختلال وسواس در کودکان به گونه ای است که جز پزشک کاری از دست هیچ کس ساخته نیست. در چنین شرایطی راهکارهای خانگی و سنتی کاربرد چندانی نداشته و آنچه موجب بهبود حال بیمار می شود، دارو و روش های درمانی موجود در این زمینه است. با این حال نمی توان تاثیر روش های خانگی در کنترل و درمان اختلال وسواس در کودکان را انکار نمود. دوست دارید با کاربردی ترین روش های درمان خانگی وسواس آشنا شوید؟!
انواع کتاب کودک و نوجوان برای درمان وسواس در شهر کتاب پاسداران
کافئین ممنوع!
عوامل استرس زای متعدد و متنوعی وجود دارند که می توانند دست به دست هم داده و اختلال وسواس در کودکان را تشدید کنند. کافئین از آن دسته مواد شیمیایی است که می تواند استرس کودک را تا حد غیر قابل باوری افزایش دهد. نتیجه استرس و اضطراب هم چیزی جز وسواس فکری و عملی نیست. پس لطفا کافئین را از برنامه غذایی دلبندتان حذف کرده و یا مصرف آن را به حداقل مقدار ممکن برسانید.
پیروی از یک برنامه غذایی منظم و زندگی بدون وسواس فکری و عملی
این یک حقیقت است؛ بدن هنگام رویارویی با تنش‌های گوناگون واکنش منفی نشان داده و دچار افکار آشفته و غم انگیزی می‌شود که او را به سوی وسواس سوق می‌دهند. گرسنگی یا کمبود مواد مغذی یکی از تنش هایی است که موجب کاهش قند خون و در نتیجه ایجاد استرس می شوند. این مشکلات به مرور پای وسواس را به زندگی کودکان باز کرده و سلامت روان را از آنان می ربایند.
سعی کنید در طول روز سه وعده غذایی منظم برای کودکتان تدارک ببینید و از او بخواهید که غذا را به خوبی بجود. شاید عجیب به نظر برسد، اما حقیقت این است که عدم پیروی از یک برنامه غذایی منظم می‌تواند اوضاع را بسیار نا به سامان تر از آنچه که هست، کند.
ورزش را از قلم نیندازید!
ترشح هورمون اندورفین در بدن موجبات سلامتی را فراهم ساخته و از اضطراب کودک می کاهد. این هورمون که در حین ورزش کردن به وفور ترشح می شود، احتمال بروز رفتارهای وسواس گونه را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. ورزش همچنین سلامت روان را برای کودک به ارمغان آورده و افکار مخرب را از وی دور می کند.
به قدر کافی بخوابید!
کمبود خواب و استراحت کافی ارتباط مستقیمی با بروز تنش و استرس در کودکان دارد. مطالعات انجام شده در این زمینه نشان می دهد کودکانی که به موقع و به قدر کافی استراحت می کند، از سلامت روان بهتری در مقایسه با هم سالان خود که خواب کافی و منظم ندارند، برخوردارند. از همین رو توصیه می شود ساعت مشخصی را برای خوابیدن و بیدار شدن فرزندتان مشخص کرده و بدین ترتیب؛ استرس و افکار منفی را از وی دور کنید.
بازی با والد و بازی های برد گیم؛ راه رهایی فرزند شما از شر غول بزرگ وسواس
اگر فرزندتان افکاری وسواس گونه دارد، سعی کنید با او بازی کرده و بدین شکل اضطراب را از وی دور کنید. دوری از عوامل استرس زا بهترین روش برای درمان وسواس در کودکان است. به دنبال بازی های موثر در این زمینه می گردید؟!
چه بازی ای بهتر و موثرتر از بازی های برد گیم؟! باری های دورهمی می تواند کودکان را از وسواس دور کرده به به هیجان بازی فکر کنند.
