کتاب بیروت ۷۵

غاده السمان را در ایران بیش‌تر با اشعارش می‌شناسند، اما رمان‌ها و داستان‌های کوتاهش در جهان عرب شهرت بیش‌تری دارند. بیروت 75 نخستین رمان او و از آثار برجسته ادبیات عرب است، تصویری از بیروت در آستانه جنگ داخلی. این رمان چند سال پیش از شروع جنگ داخلی منتشر شد و بعضی منتقدان آن را به‌نوعی پیشگویی این رویداد دانسته‌اند.

معرفی و نقد کتاب تهران: بیروت 75 از سفر پنج نفر به بیروت آغاز می‌شود. فرح، یاسمینه، طعان، ابومصطفی و ابوملا پنج مسافر اتومبیلی هستند که از دمشق به سوی بیروت می‌رود. نویسنده کوشیده هریک از آنها را به عنوان نماد بخشی از جامعه به سرعت در حال تغییر عرب بازنمائی کند.آنها به زندگی‌شان در سرزمین مادری پشت کرده و هریک به امیدی راه شهر پر آب‌و‌رنگ بیروت را در پیش گرفته‌اند. یکی برای آزادی، دیگری به امید پولدار و سرشناس شدن و آن دیگری برای فرار از سرنوشت شومی که سنت‌های دست‌وپاگیر قومی برایش رقم زده‌اند، این مقصد را برگزیده‌ است….

غاده السمان با زبانی شاعرانه و به کارگیری عناصر سوررئالیستی و قرار دادن آنها در کنار روایت رئالیستی داستان به خوبی چالش‌ها و تعارضات جامعه‌ای که تجربه ی استعمار را از سر گذرانده است و تغییرات اجتماعی عظیمی را تجربه می‌کند ترسیم کرده است. چالش‌ها و تعارضاتی که به روشنی بیانگر علت وقوع جنگ داخلی در این کشور هستند. نقد نویسنده در این اثر متوجه تضاد طبقانی، غرب‌گرایی، آزادی جنسی و حضور همچنان پررنگ ارزش‌های سنتی و نیز آسودگی و بی‌خیالی مردمانی است که سایه جنگ و ویرانی را بر سر خود احساس می‌کنند اما آنچنان درگیر روزمرگی هستند که برایشان معرکه لوطی و انترش در خیابان به مراتب از پرواز هواپیماهای جنگی بر فراز شهر جذاب‌تر است، گویی صداها را نمی‌شنوند و خطر را نمی‌بینند.