نقبی به فلسفه و روانشناسی از منظر امیال؛ معرفی کتاب لذت های ناممنوع
کتاب لذت های ناممنوع نوشته آدام فیلیپس، یکی از تازهترین کتابهای مجموعه دانش زندگی نشر بیدگل است که در پاییز سال 1402 و با ترجمه نصراله مرادیانی منتشر شده است. آدام فیلیپس که نویسنده کتابهای حسرت (میثم سامان پور-نشر بیدگل)، توجه طلبی (ویدا پرند و الهه اسدی-نشر اژدهای طلایی) و عقل در برابر جنون (سید عباس سیدین-نشر پندار تابان) میباشد.
فیلیپس یکی از تأثیرگذارترین روانکاوان و مقالهنویسان ادبی عصر ما، در کتاب لذت های ناممنوع، به حوزه پیچیده میل انسان و روشهای بیشماری که تجربه ما از جهان را شکل میدهد، میپردازد. فیلیپس با ترکیب بخشهای خاصی از دانش و اطلاعات بشری، سفری فکری را آغاز میکند که خرد متعارف را در مورد معنای داشتن یک زندگی رضایت بخش به چالش میکشد.
آن چه میخواهیم و آن چه داریم؛ بررسی موضوع و محتوای کتاب لذت های ناممنوع
کار آدام فیلیپس در کتاب لذت های ناممنوع را باید کاوشی استادانه در مورد مفهوم غالباً نادیدهگرفتهشده لذتهای ناممنوع دانست؛ لذتهای معمولی و دردسترسی که فاقد شدت و حدت و همچنین درگیریهای تابوها هستند، اما در جستوجوی ما برای خوشبختی اهمیت کمتری ندارند.
آدام فیلیپس معتقد است که شیفتگی ما به امور ممنوعه، ارزش این لذتهای روزمره را تحت شعاع قرار داده است. نویسنده در کتاب لذت های ناممنوع، برای به رسمیت شناختن امور این چنینی به عنوان مؤلفه حیاتی یک زندگی خوب، برای خواننده و مخاطب کتاب، استدلالهایی میآورد.
فیلیپس با استفاده از طیف گستردهای از منابع و رشتهها مانند ادبیات، فلسفه و روانکاوی، بینش و جهانبینی چهرههایی مانند اسکار وایلد، ویلیام بلیک و زیگموند فروید را به شکل تطبیقی بررسی میکند. او خوانندگان را دعوت میکند تا در روایتهای پذیرفته شده و عرف تجدید نظر کنند و آنها را زیر سوال ببرند.
آدام فیلیپس در کتاب لذت های ناممنوع با بررسی موضوعاتی مانند ماهیت رضایت، نقش ناامیدی، و پارادوکسهای انتخاب و خودسانسوری، درک عمیقتری از انگیزهها و رفتارهای خودمان را به نمایش میگذارد. کتاب لذت های ناممنوع ارائه تمام این موضوعات را با نثری شیوا و استدلالهایی تأملبرانگیز به مخاطبش منتقل میکند.
محتوای کتاب لذت های ناممنوع را باید غنی و در عین حال گسترده و متراکم دانست. متن کتاب به طور قابلتوجهی واضح است و این کتاب را، متنی مناسب برای محققان مخاطبان خاص و همچنین عموم خوانندگان میکند. توانایی فیلیپس در عرضه عصاره ایدههای پیچیده در گفتمانهایی جذاب، گواهی است بر تسلط او به عنوان یک متفکر و یک نویسنده.
یکی از نقاط قوت کتاب لذت های ناممنوع، امتناع فیلیپس از ارائه پاسخهای آسان یا توصیههای تجویزگونه است. نویسنده در عوض، مجموعهای از مراقبهها و اسلوب زیسته را پیشنهاد میدهد که الهامبخش تفکر و تأمل در روح و روان آدمی است.
هر فصل بر اساس نتیجهگیری و موضوع فصل قبل بنا شده است و خواننده را در یک بررسی ظریف و غالباً روانشناختی از انسان هدایت میکند. با این حال، برخی از خوانندگان و مخاطبان کتاب لذت های ناممنوع ممکن است نسبت به مصر نبودن نویسنده در رابطه با تعیین نتیجهگیریهایی قاطع یا ارائه راهحلهایی دستوری مشخص، رضایتبخش ندانند.
سبک آدام فیلیپس در کتاب لذت های ناممنوع، به جای تأکید بر قطعیت، شکلی پیشنهادی به خود میگیرد که طبیعتاً نمیتواند کسانی را که به دنبال راهنماییهای مستقیم هستند، به خوبی هدایت کند. با این وجود، این رویکرد پایان باز و تعمدی در کتاب لذت های ناممنوع با موضوع اصلی همسو است: زیبایی غوظهور شدن در ابهام و غنای توأمان زندگی.
این کتاب همچنین به طرز چشمگیری بین نظم دقت فکری و حساسیت شاعرانه تعادل برقرار میکند. فیلیپس در یافتن کیفیت شعر در اثنای گفتمان نظری بسیار ماهر است و استفاده او از زبان هم زیباشناسانه و هم دقیق است. این اتفاق منجر میشود تا شاعرانگی متن غنیتر شده و از مرزهای نوشتار آکادمیک فراتر رفته و پاسخهای عمیقتر و بنیادی خواننده را در معرض جوابهایی احتمالی قرار دهد.
کتاب لذت های ناممنوع تنها نقد هنجارهای اجتماعی نیست، بلکه نگاهی درونی به مرزهای روانی تحمیلگر است که ما بر روی خواستههای خود قرار میدهیم و پتانسیلهایی که برای یافتن رضایت در سادهترین شادیها داریم. مقالات آدام فیلیپس به عنوان یک کاتالیزور برای گفتگوی گستردهتر در مورد ماهیت لذت و سناریوهای بررسی نشده زندگی است که توسط انتخابهای ناشی از جبر ما، نادیده گرفته میشوند.
یک انتقاد جزئی میتواند این باشد که در لحظاتی، ارجاعات گسترده و استدلالهای ظریف کتاب ممکن است برای کسانی که با نظریه روانکاوی یا آثار نویسندگان و فیلسوفان مختلف مذکور در متن کتاب لذت های ناممنوع ناآشنا نیستند، سخت و دیرفهم به نظر برسد. اما با این حال، نویسنده زمینه کافی برای درگیر نگه داشتن خواننده ناآشنا را فراهم میکند.
در پایان میتوان گفت که کتاب لذت های ناممنوع، متنی خواندنی و قانعکننده و غنی است که چشماندازی تازهتر از جنبههای روزمره و در عین حال عمیق تجربیات انسانی را ارائه میدهد. آدام فیلیپس در جامعهای که اغلب قدرت لذتهای ناممنوع را کم ارزش میداند، خواننده را به چالش میکشد تا درباره لذت و رضایت دوباره فکر کند.
کتاب لذت های ناممنوع کمک قابل توجهی به گفتمان روانکاوانه و فلسفی معاصر حسوب میشود و برای مخاطبان و علاقهمندان به کاوش در جریانهای پنهانی و ژرف نهفته در امیال انسان و تحقق آنها به شدت توصیه میشود.
درباره آدام فیلیپس، نویسنده کتاب لذت های ناممنوع
آدام فیلیپس روان درمانگر و مقاله نویس روانکاوی بریتانیایی متولد ۱۹ سپتامبر سال ۱۹۵۴ است. او از سال 2003 به عنوان سرویراستار ترجمههای جدید آثار زیگموند فروید در انتشارات پنگوئن با عنوان کلاسیکهای مدرن انتخاب شده است. او همچنین یکی از نویسندگان دائمی نقد کتاب لندن است.
جوآن آکوچلا، که در نیویورکر قلم میزند، فیلیپس را به عنوان برترین نویسنده در میان روانکاوان معاصر بریتانیا توصیف میکند، نظری که توسط بسیاری دیگر مانند الیزابت رودینسکو تاریخنگار و نویسنده در نشریه لوموند نیز گفته شده است.
بخشی از کتاب لذت های ناممنوع
”ممنوع کردن چیزی همانا فراموشنشدنی کردن آن است. بچهها نباید بدون نگاه کردن به خیابان از آن بگذرند؛ آدمبزرگها هم نباید زیادی به سکس یا سکس نامشروع فکر کنند. در بهترین حالت ممکن، ممنوع کردنِ چیزی یعنی جلب کردن توجه و تضمین جذابیت آن.
منع چیزی یعنی مهیا کردن موقعیت برای تسخیر ذهن آدمها. مسلماً ما همیشه جایی در ضمیر آگاهمان متوجه این هستیم که خودمان را از چه چیزهایی منع کردهایم؛ وقتی دست به چنین کارهای ممنوعهای میزنیم، بهاصطلاح میگوییم موقع انجام دادنشان به خودمان مسلط نبودهایم؛ هرچند نمیشود این نتیجه را گرفت که وقتی کارهای ناممنوع انجام میدهیم به خود مسلطیم.
کل ایدههای جذاب و زبان خاص آدام فیلیپس در این کتاب از ایدهای جالب و تا حدود زیادی آرمانگرایانه نشئت میگیرد: اینکه چطور لذتهای ممنوع چنین جایگاهی در جهان و ذهن ما دارند؟ و اینکه اگر بنا باشد لذتهای ناممنوع را ترویج دهیم و خود و دیگران را بهشان ترغیب کنیم، بر سر ارزشها و معنای زندگی چه میآید و چه باید بیاید؟”
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.