کتاب مورخ و تاریخ

کتاب فوق شامل دوازده گفت و گو رادیویی است میان آرنولد توینبی و جراوربان که واسه ی برنامه رادیو اروپای آزاد می باشد. وقت به پیروزی رسیده و موفق یک ملت رهبران را سرمست و خوشحال می کند. و آنها را را به بزرگی و غرور ابتلا و از خلاقیت دور خواهد کرد و رفته رفته به از بین رفتن و در مرحله بعد به اضمحلال سوق می دهد. توسعه جوامع را چرخشی می داند. او اعتقاد داشته است که هر ملتی به دنیا می آید و رشد خواهد کرد و پیر می شود و سرانجام از بین خواهد رفت. اینگونه تمدنی تا آن مدت که بشود جذابیت های فرهنگی خود را حفظ می کند و هم اکنون در صحنه قرار می گیرد. برخلاف واکنش های موفقیت آمیز اقل بودن کم بودن خلاق سبب می شود تمدن رو به رشد و بلوغ خود قدم بردارد و آفرینندگی را شروع کند. نتوانند به معارضه های قبل رو جواب دادن مناسب بدهند آن فرهنگ ها در همان مراحل نخستین عقیم و بی ثمر می شوند. این رشد و موفقیت را دارد که دانایی و هوش در درون خود بپروراند تا هم چون سوزن بان مراقب حرکت قطار تمدن خود است. و راه های منحرف را درست کنند و نگذارند از صراط مستقیم انحراف پیدا کند